غده های درون ریز – گفتار دوم تنظیم شیمیایی

غده‌ها بخش مهمی از دستگاه درون‌ریز هستند. دستگاه درون‌ریز از غده‌ها، سلول‌ها و هورمون تشکیل می‌شود.

بخش پیشین هیپوفیز پوششی‌ست و ساختار غده‌ای دارد. بخش پسین ساختار عصبی دارد و غیر غده‌ای‌ست.

اکسی توسین و ضد ادراری در هیپوتالاموس ساخته می‌شود و در بخش پیشین ذخیره می‌شود.

هیپوتالاموس به جز اکسی توسین و ضد ادراری هورمون‌های آزادکننده و مهارکننده نیز تولید می‌کند.

ارتباط هیپوتالاموس با بخش پسین از طریق ساختارهای عصبی و با بخش پیشین از طریق رگ‌های خونی‌ست.

هیپوتالاموس می‌تواند فعالیت غده‌هایی به جز هیپوفیز را هم تنظیم کند.

محرک فوق کلیه روی بخش قشری آن اثر می‌گذارد.

LH و FSH هورمون‌های محرک غده جنسی هستند و هورمون جنسی نیستند.

استروژن، پروژسترون، تستسترون، کورتیزول و آلدوسترون لیپیدی هستند.

هورمون رشد فقط روی استخوان دراز تاثیر نمی‌گذارد، اما اثر آن روی دیگر استخوان‌ها موجب بلند شدن قد انسان نمی‌شود.

هر هورمونی روی رشد استخوان اثر گذاشت لزوما هورمورن رشد نیست و می‌تواند تستسترون هم باشد. تستسترون روی ماهیچه‌ها و استخوان اثر دارد.

فاصله صفحه رشد تا غضروف سر استخوان نزدیک به آن ثابت است. اما می‌تواند فاصله آن تا غضروف سر استخوان دیگر بیشتر شود.

پرولاکتین روی تولید شیر و اکسی توسین با اثر روی ماهیچه صاف روی خروج شیراثر می‌گذارد.

پرولاکتین روی دستگاه ایمنی هم اثرگذار است. همچنین روی دستگاه تولید مثل مردانه هم اثر می‌گذارد.

هورمون‌های تیروئید شامل هورمون‌های تیروئیدی (تی سه و تی چهار) و کلسی تونین است.

هورمون‌های تیروئیدی تجریه گلوکز و انرژی در دسترس سلول را تنظیم می‌کند. این یعنی افزایش بیش از حد این هورمون می‌تواند باعث افزایش atp، افزایش co2، افزایش تولید بی‌کربنات و افزایش موارد دیگری شود.

تی ۳ در دوران جنینی کودکی برای نمو دستگاه عصبی مرکزی ضروری‌ست. فقدان این هرومون می‌تواند از این اتفاق جلوگیری کند.

هورمون محرک تیروئید می‌تواند باعث رشد غده تیروئید شود.

فاصله‌ غده‌های پاراتیروئيد در پشت هر لوب غده تیروئید یکسان نیست. بالاترین غده و پایین‌ترین غده روی یک لوب قرار دارند.

هورمون‌های کلسی‌تونین و پاراتیروئید روی استخوان اثر می‌گذارند و می‌توانند باعث شوند کلسیم در استخوان بماند یا به خون وارد شود. اگر کلسیم بیش از به خون وارد شود می‌تواند باعث پوکی استخوان، افزایش لخته شدن خون (و افزایش احتمال سکته) و موارد دیگر شود. اگر کلسیم خون از حدی پایین‌تر بیاید، انقباض عضلات به مشکل می‌خورد و ممکن است باعث بیماری تنفسی شود، چون دیافراگم برای انقباض نیاز به کلسیم دارد.

بخش مرکزی فوق کلیه ساختار عصبی دارد و زیر نظر هیپوفیز نیست. از این بخش اپی نفرین و نور اپی نفرین آزاد می‌شود. این هورمون می‌تواند ضربان قلب را زیاد کند، گلوکز خون را کاهش دهد، و نایژک‌ها را باز کند (با کاهش انقباض ماهیچه صاف دیواره آن).

اپی نفرین و نور اپی نفرین باعث تجزیه گلوکز در کبد و ماهیچه می‌شود، در حالی که گلوکاگون فقط روی کبد اثر می‌گذارد.

کورتیزول به تنش‌های دیرپا پاسخ می‌دهد. این هورمون با تجزیه پروتئین‌ها باعث افزایش گلوکز خون می‌شود. اگر ترشح کورتیزول ادامه دار باشد می‌تواند دستگاه ایمنی را ضعیف کند.

از بخش قشری الدوسترون هم ترشح می‌شود و با بازجذب شدیم باعث افزایش بازجذب آب می‌شود. پس این هورمون می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. افزایش بیش از حد این هورمون می‌تواند باعث خیز یا ادم شود.

گلوکاگون و انسولین از یاخته‌های متفاوتی در جزایر لانگرهانس ترشح می‌شوند.